Flokkaskipt greinasafn: 1901 – 1938

1901 - 1938

Talisman EA 23 (+1922)

Skildu eftir athugasemd

Talisman EA 23 var þilskip (Kútter) ætlaður til fiskveiða og flutnings, m.a. á fiskiafurðum.

Talisman lagði frá Akureyri 18.-19. mars 1922, og var ferðinni heitið til Vestmannaeyja með 200 tunnur af beitisíld. Frá Akureyri fór skipið til Siglufjarðar.

Talisman strandar við Súgandafjörð

Talisman fór frá Siglufirði fimmtudaginn 23 mars. kl. 21:30 og hreppti stórhríð um miðjan dag. í Húnaflóanum fékk það áfall; brotnaði þá ofan af káetunni og hana fyllti að sjó. Skipið hélt síðan áfram vestur fyrir land. Um laugardagsnótt sáu skipverjar vita og álitu það vera Straumnesvita.

Beygðu þeir þá að landi og ætluðu að hleypa inn á Ísafjarðardjúp. En vitinn, sem þeir sáu var ekki, á Straumnesi heldur vestan megin Súgandafjarðar og af þessum orsökum sigldu þeir til skipbrots upp á Sauðanes, milli Súgandafjarðar og Önundarfjarðar, Súgandafjarðarmegin.

Þar gekk óbrotinn sjór á land. Skipið brotnaði þegar allmikið og gerðu sjö af skipverjunum tilraun að komast á stórsiglunni til lands. 4 af þeim komust lífs af, og heilir á húfi en 3 fórust. Þeir 9 sem eftir voru á skipsfjöl fórust allir, því skipið brotnaði mjög fljótt.

Alls fórust því 12 menn en fjórir komust af.

Kort sem sýnir strandstað Talisman, við Kleifavík. Skipbrotsmennirnir komust í skjól á Stað, sem var um 30 mínútna ganga frá strandstað. (Kort/heimild: Tíminn 1963)
Strandstaður Talisman (rauður kassi) og svo Staður (rauður hringur) þar sem skipbrotsmennirnir komust í skjól. Kálfeyri (blár kassi) er þar sem Einar Guðbjartsson komast í land. (Loftmynd; map24 – Atlas kort)

Um þilskipið Talisman

Talisman (þýðing; „verndargripur“) var þilskip (kútter), 40 til 50 smálesta (46 rúmlesta) fiskiskip. Smíðaður í Englandi 1876. Keyptur frá bretlandi um aldamótin (1900). Talismann var eign Ásgeirs Péturssonar, (keyptur 1917) útgerðarmanns á Akureyri. Hafði Ásgeir endurbætt skipið eftir að það hafi komið í hans eigu, meðal annars bætt við hjálparvél, 40 hestafla Hein-vél.

Rætt var um það á þeim tíma að skipið hafi verið gott sjóskip, og ætið aflasælt.

Skipslíkan af Talisman EA 23. (Heimild, heimasíða Þórhallur Sófusson Gjöverad)

Þeir fjórir sem lifðu af strandið

  • Einar Guðbjartsson, Grenivík (Hann komst til Kálfeyrar eftir strandið)
  • Jakob Einarsson, Akureyri (Viðtal í Vísi 23.12.1966)
  • Jóhann Sigvaldason, Hörgárdal
  • Arinbjörn Árnason úr Möðruvallasókn, háseti

Þeir sem fórust í sjóslysinu

Nöfn þeirra sem fórust í sjóslysinu, alls 12 manns. En lík þeirra allra fundust, á víð og dreifð um kletta og sker. Sumir þeirra höfðu drukknað, aðrir fórust úr vosbúð og kulda.

  • Mikael Guðmundsson (f.1886-d.1922), Skipstjóri Talisman, frá Hrísey, búsettur á Akureyri.
  • Þorsteinn Jónsson, Grímsnesi, 2. stýrimaður
  • Stefán Arngrímsson, Akureyri, vélarstjóri
  • Stefán Jóhansson, Nunnuhóli í Möðruvallarsókn, matreiðslusveinn
  • Sigurður Þorkellsson, Siglufirði
  • Jóhannes Jóhannesson, Kúgili í Þorvaldsdal
  • Benedikt Jónsson, Akureyri (líkið af honum fannst fyrst)
  • Sæmundur Friðriksson, Glerárþorpi
  • Ásgeir Sigurðsson (fóstursonur skipseiganda)
  • Sigtryggur Davíðsson, Dalvík
  • Bjarni Emilsson, Hjalteyri
  • Gunnar Vigfússon, Siglufirði
Mikael Guðmundsson frá Hrísey (f.1886 – d.1922) var skipstjóri Talismann EA23. En hann fórst í þessu hörmulega sjóslysi þann 25.mars 1922.
Mjög vel gert myndband sem Eyþór Edvardsson gerði um Talisman EA 23 og um atburðinn í Súgandafirði. Hlekkur hér;

Strandstaðurinn og flakið af Talisman

Vantar upplýsingar!

Hefurðu frekari upplýsingar um þennan atburð? Hefurðu upplýsingar um strandstað Talisman eða eitthvað um flakið? Hafðu samband við mig, sendu mér tölvupóst; diveexplorer@dive-ecxplorer.com, eða skrifaðu hér á síðuna.

Upplýsingar, tenglar og heimildir:

1901 - 1938, Shipwrecks

Balholm (+1926)

1 athugasemd

E.s. Balholm var norskt fiskiskip. Balholm lagði frá Oddeyrartanga, Akureyri, þann 2. desember 1926 og var ferðinni heitinni til Hafnarfjarðar, án viðkomu.

Um borð voru 24 manns (Upplýsingar um að það hafi líka verið 23 manns) .

Verið var að flytja fisk fyrir Kveldúlfsfélagið. Um borð var einnig „verðpóstur“.

Talið var að skipið hafði farist nóttina 6. -7. desember. Samkvæmt samtímaheimildum var talið að Balholm hafi farist fyrir innan skerjagarðsins á Mýrum. Ástæðuna var ekki vitað. Á þessum tíma hafi verið stormur, vont sjóveður. Vindur hafði gengið í hávestur með ofviðrisbyljum og þrumuverðri.

Hvort veðurfarið hafi verið orsakavaldurinn, sem er líklegasta skýringin þá voru líka hugmyndir um að ekki hafi verið næg kol um borð til að halda gufukatlinum gangandi.

Einnig má minnast á að fleiri skip hafa farist á þessum slóðum, m.a. Emelie og Sophie Wheatly sem fórust á „Mýrunum“ árið 1906.

Möguleg siglingleið Balholm frá Akureyri (02.12.1926) til Hafnarfjarðarhafnar. Á Ökrum, á Mýrum, skolaði á land braki úr skipinu Balholm, sem og einu líki. Enn öðru líki átti eftir að skola á land. Rauður kassi á Ökrum sýnir mögulega staðsetningu á flaki Balholm. (Kort; map.is)

Lík og brak úr skipsflaki rekur á land

12. desember hafði lík skolað á land skammt frá Ökrum á Mýrum. Hægt var að staðfesta hver hinn látni var. En skilríki fundust á líkinu. Reyndist þar vera Steingrímur Hansen, 18 ára frá Sauðá, Sauðárkróki.

Við frekari leit á svæðinu fundust bútar úr allstóru skipsflaki, þó ekki með neinu nafni á. Ýmislegt annað rak á land, eins og bút úr mahogniskáp og sitthvað fleira.

Síðar rak á land í námunda við Akra, stólar, mynd af kvenmanni, brot úr björgunarbát og svo björgunarhringur merktur BALHOLM.

Síðar mun annað lík hafa rekið á land, við Hvalseyjar (Hvaleyjum) , og líka við Knararnesi á Mýrum (Má vera að þarna gæti verið lík af háseta af skipinu Baldri?) .

Atlas kort sem sýnir mögulegt strandsvæði, staðsetningu á flaki BALHOLM. Kortið sýnir líka staðsetningu á Ökrum, Mýrum, þar sem brak úr flakinu rak á land, sem og einum sem fórst með skipinu. Einu öðru líki rak á land við Hvalseyjar. (Kort; Atlas, Landmælingar Íslands).

Hverjir fórust með Balholm?

Misræmi eru í tölum um fjölda þeirra sem voru um borð. Heimildir hafa verið um 19 manns hafi verið í áhöfn, og 5 farþegar. Alls 24 manns. En líka að um 23 manns hafi farist með skipinu. Bæði Íslendingar (þá alls 5) og útlendingar (18 norðmenn) sem voru um borð. Heildarlisti yfir þá sem fórust hefur ekki fundist.

Hér eru nöfn þeirra, sem heimildir eru til um, sem fórust með Bolholm.

  • Waage, ??, Skipstjóri
  • Theodór V. Bjarnar, verslunarmaður, Rauðará, Reykjavík
  • Karólína Jónasdóttir, 18 ára, Strandgötu 35, Akureyri
  • Ingibjörg J. Loftsdóttir, 22 ára, Gránufélagsgötu 51, Akureyri
  • Steingrímur Hansen, 18 ára, Sauðá, Sauðárkróki
  • Guðbjartur Guðmundsson, 2. vélstjóri, Sólvöllum, Reykjavík

Líkið af Theodóri og Steingrími ráku á land.

Um skipið Balholm

Balholm var norskt gufuskip, smíðað í Bergen, Noregi árið 1917-1918. 1610 smálestir að stærð, brúttó. Sagt var að Balholm hafi verið vandað skip. (Þó voru sögusagnir uppi á sínum tíma að Balholm hafi verið „algerlega ósjófært – leki eins og hrip“.

Ekki er til ljósmynd af skipinu, sem fundist hefur að svo stöddu.

D/S BALHOLM (MTQK)
Bygd av J. Meyer’s Shipbuilding Co., Zalt-Bommel (# 432)
1044 brt, 590 nrt, 1620 t.dw. 214.9 x 33.3 x 14.2
3Exp. (Arnhemsche Stoomsleephelling Maats., Arnhem), 145 NHK
1917: Nov.: Levert som BALHOLM for J. M. Johannessen, Bergen
1919: Jan.: Overført til A/S Balholm (J. M. Johannessen), Bergen
1926: 06.12.: Grunnstøtte på Akra i Faxafjordur på reise Akureyri – Hafnafjördur
med fisk. Været oppgis å ha vært snøstorm. Hele besetningen, 20 mann, omkom

Balholm var vátryggt hjá Sjóvátryggingarfélaginu Æolus í Noregi. A.V. Tulinus var umboðsmaður þess hér á Íslandi.

Að auki

Heimildir voru til um að nóbelsskáldið Halldór Laxnes hafi átt pantað far með skipinu áður en það hafði lagt upp í þessa örlagaríku ferð, árið 1926. En af einhverjum ástæðum hafi Halldór misst af skipinu.

Skipstjórinn á Balholm var ungur að aldri, (Waage?) -, en hann hafði verið nýkvæntur og var kona hans með í för í þessari ferð. Bæði týndu lífinu með Balholm.

Skipsflakið Balholm

A. V. Tulinus sem var umboðsmaður Sjóvártryggingafélags skipsins. Fékk hann aðila að nafni Larsen til Íslands til að leita skipsins, eða braksins úr því.

Larsen fer upp á Mýrar árið 1927, sumarið eftir hvarf Balholm. En heimildir voru til um það frá ábúendum úr sveitinni, m.a. frá Jóni Samúelssyni, bónda á Hofsstöðum, að sjá mátti eitthvað standa upp úr sjónum, ekki mjög langt frá landi. Taldi Jón að sennilegast um „bómu“ hafi verið að ræða, sem stæði 3 álnir upp úr sjónum, S.S.V af Hjörsey og vestur af Knarrarnesi, álíka langt frá hvorum stað, eða um 4 sjómílur.

Samkvæmt Larsen þá hefur Balholm strandað og brotnað á skeri. Skipið hafi svo kastast yfir skerið, brotnað og sokkið og liggur svo við hlið þess. Dýpið sé um 8 metrar á fjöru.

Skipsflakið er í norður af Þormóðsskeri og vestur af Hjörsey. Flakið hafði fundist 22. júní 1926. Um hálfu ári eftir strandið.

Dýptarkort sem sýnir skerjagarðinn vestan við Hjörsey. Er þetta svæðið þar sem flakið af Bolholm liggur? Samkvæmt heimildum frá árinum 1926-1927 þá átti flakið að vera norðan við Þormóðssker og fyrir vestan Hjörsey. (Kort, Navionics).

Tenglar, heimildir og upplýsingar

Hefurðu upplýsingar um BALHOLM, eða nánari staðsetningu á flaki þess. Eitthvað sem þú vilt bæta við? Hafðu samband, skrifaðu hér á síðuna eða sendu mér tölvupóst: diveexplorer@dive-explorer.com

Shipwreck information, something about Balholm? Write me, email: diveexplorer@dive-explorer.com

1901 - 1938, Óflokkað

FV Clyne Castle (+1919)

1 athugasemd

Sandarnir á Suðurlandi geyma mörg skipsflök. Sjálfsagt hafa strandað þarna tugir ef ekki hundruðir skipa í gegnum aldirnar. Mörg þeirra hafa horfið í sandinn, eyðst vegna tímans sjálfs eða sjávarfalla. Þó kemur fyrir að sandarnir skili af sér skipsflökum, eða hlutum úr þeim.

R/v Clyne Castle, botnvörpungur frá Grimsby er eitt af þeim skipsflökum sem strandaði á Söndunum og er að eyðast smátt og smátt þar til það hverfur með öllu, einn daginn.

Það var 17. apríl árið 1919 sem togarinn strandaði í Bakkafjöru.

Heimasíðan Eystrahorn (Bjartar vonir og vonbrigði) hefur að geyma mikið af upplýsingum og myndum um sögu Clyne Castle.

Clyne Castle árið 1923, þar sem hann er strandaður á Söndunum. (Heimild; Eystrahorn.is)

Strandið

Flakið í dag

Flakið af Clyne Castle er langt frá því að líta út eins og það hafi einhvern daginn siglt um höfin. Aðeins beygluð og ryðguð járnhrúga í sandinum.

Um skipið Clyne Castle

Grein í Morgunblaðinu 28. ágúst 2019 um Clyne Castle, sem og upplýsingaskilti um strandið. (Mbl 28.8.2019)
Grænn punktur sýnir staðsetningu á leifum/flaki Clyne Castle. GPS hnit: 63° 56.423N – 16° 24.061W (Heimild; map.is)
Loftmynd af leifum/flaki Clyne Castle – sést á miðri mynd. (Heimild/loftmynd; map.is)

Heimildir og linkar:

1901 - 1938, Shipwrecks

Euripides H959 (+1921)

2 Athugasemdir

Euripides H-959 var breskur togari sem fórst í Patreksfirði 3. mars árið 1921 í vondu veðri.

Skipstjórinn vildi ekki gefa skipið upp sem strand, og þess vegna var engu bjargað úr því. Björgunarskipið Geir náði því á flot, en það sökk skammt frá landi.

Þrír Íslendingar voru heiðraðir fyrir björgunarstörf (King´s Silver Medal for Gallantry).

15 manns voru í áhöfn

15 manns voru í áhöfn en 3 fórust með skipinu. Hér eru nöfn þeirra sem og nokkurra þeirra sem komust lífs af úr slysinu.

  • BLACKMAN,John.(31),9 Conway-st,Hull.[3rd/Hand]
  • FALE,William.(50),378 Hawthorne-ave,Hull.[Bosun]
  • HOLROYD,George.(22),9 Clyde-ter,Brighton st,Hull.[Deckhand]

12 komust lífs af úr slysinu (Aðeins heimildir fyrir 2 nöfnum)

  • ALBURY, WILLIAM JAMES (24), Leading Seaman (no. 6486/A), Euripides, Royal Naval Reserve, †11/07/1918, Son of James Albury; husband of Lucy Hannah Albury, of 34, Laurel Row, Brighton. Born at West Chiltington.
  • ROSE, BENJAMIN TUCK (30), Skipper, FV Euripides, Royal Naval Reserve, †11/07/1918, Son of Mr. and Mrs. Benjamin Rose, of Crown St., Aberdeen; husband of Dora Rose, of 135, Victoria Rd., Torry, Aberdeen,

Um togarann Euripides

Euripides FV var smíðaður árið 1907 af Mackie & Thomson, Govan, Yard No 348 í Skotlandi. 307 brúttó-tonn að þyngd.

Hann var byggður upphaflega fyrir Anglo-Norwegian Steam fishing Co. Ltd, í Hull.

Árið 1912 var Euripides keyptur af City Steam Fishing Co, Hull og svo 1915 færður undir Admirialty requisition. 1920 var honum svo skilað til eigandanna, City Steam Fishing Company og var í þeirra eigu á tíma strandsins.

John A. Laverack var framkvæmdastjóri City Steam Fishing Company.

Euripides H-959

Skipsflakið af Euripides

Í rannsóknar – og sónarleiðangri í Patreksfirði árið 2011 voru Arnar Þ. Egilsson, kafari og Ragnar Edvardsson, doktor í fornleifafræði á slóðum Euripides. Í stuttu hliðarverkefni frá öðrum mælingum fannst flakið af Euripides.

Ekki er að finna upplýsingar um að kafað hafi verið í þetta flak, eða rannsakað frekar en staðsetning þess er nokkuð þekkt. Nema kannski ónákvæm staðsetning?

Af sónarmyndum, tvígeislamælingum (e. side scan sonar), að dæma þá hvílir flakið af Euripides á um 10 til 12 metra dýpi. Brakasvæðið er um það bil 500 metra frá landi. Botngerð er skeljasandur, nokkuð gróður og þaraskógur, þar í kring. Flakið er mikið brotið, nokkuð brakasvæði en stóru þungu hlutir skipsins liggja nokkuð þétt saman en aðrir minni hlutir eru dreyfðir nokkuð þar í kring.

Ef kafað hefur verið í þetta flak, til upplýsingar eða jafnvel ljósmyndir má endilega hafa samband: diveexplorer@dive-explorer.com

Side Scan Sonar mynd af flaki/braka svæði Euripides. (DiveExplorer@2011)

Hefurðu upplýsingar um Euripides sem þú vilt deila?

Do you have informations about this shipwreck?

Hafðu samband / Please contact me: diveexplorer@dive-explorer.com

Heimildir

1901 - 1938, Neðansjávarrannsókn, Shipwrecks

Október 2022 – Shipwreck Project

Skildu eftir athugasemd

Október 2022

Ávallt spennandi þegar ný skipsflök detta inn á sónarinn. Hér höfum við skipsflak sem við erum að rannsaka. Nokkrir leiðangrar hafa verið farnir (fjórir) en þeir hafa flestir verið ófullnægjandi og höfum við ekki náð að sinni að safna nægum gögnum.

Við höfum sterka hugmynd um hvaða skipsflak þetta er og verður það ekki gefið upp strax. Amk. ekki fyrr en staðfesting er komin og næg gögn og upplýsingar. Dýpið á þessum slóðum er um 40 metrar.

Það sem hægt er að gefa upp að svo stöddu er að það sökk á 20. öld, og því ekki fornminjar (fellur ekki undir fornminjalög). Aftur á móti það sem flækir hlutina, og því viljum við vera vissir um hvaða flak þetta er, því ekki ólíklega að það hafi orðið mannskaði þegar skipið sökk.

Við viljum vanda til verka þegar slíkt ber undir.

Hefurðu upplýsingar eða sögu um skipsflak / mannskaða sem þú vilt deila með okkur. Vantar þig upplýsingar sem gæti skipt máli, eða ekki um atburði út á sjó/vatni sem gæti varpað ljósi á skipsskaða. Hafðu samband og sendu tölvupóst. Ef um er að ræða trúnaðarmál, leyndó,, ekki málið, þess er vandlega gætt hér. diveexplorer@dive-explorer.com

Meira hér………………………………

(EN) Always exciting when new shipwrecks fall onto the sonar. Here we have a shipwreck that we are investigating. Several expeditions have been carried out (four), but most of them have been insufficient and we have not been able to collect enough data.

We have a strong idea of which shipwreck this is and it will not be released immediately. At least, not until confirmation has arrived and sufficient data and information.

What can be stated at the moment is that it sank in the 20th century, and therefore not an antiquities/protected (does not fall under antiquities law. On the other hand, what complicates things, and therefore we want to be sure, is that human casualties occurred when a ship sunk, i.e. in the case of the ship we suspect.

We want to work hard when this is necessary.

(EN-INFO) Do you have information about shipwrecks that you wanna share with us? Be in contact. If you need it to be a secret, no problem. Email us: diveexplorer@dive-explorer.com

More information here…………………..

1901 - 1938, Ófundin flök, Shipwrecks

Papey GK8 (+1933)

Mynd Skildu eftir athugasemd

Línuveiðarinn Papey GK-8 (áður Kakali ÍS 425) fór á veiðar frá Reykjavíkurhöfn í febrúar 1933. Um borð voru 17 skipverjar.

Þegar Papey GK8 var um tvær sjómílur frá Engey rakst skipið á þýska flutningaskipið Brigitte Sturm, sem var á leið til Reykjavíkur frá Stykkishólmi.

Stefni Brigitte Sturm stóð langt inn í Papey við áreksturinn sem sökk á skammri stundu.

8 skipverjar komust lífs af en 9 manns drukknuðu. Allir nema vélstjórarnir voru undir þiljum þegar slysið átti sér stað. Því var talað um að menn hafi sogast niður með skipinu er það skyndilega sökk, en það hafði sokkið á aðeins 2 til 3 mínútum samkvæmt frásögnum vitna.

Sjóréttur var haldinn og lesa má hluta þess í heimildum Morgunblaðsins þann 22. febrúar 1933.

Þýska flutningaskipið Brigitte Sturm sem lenti í árekstri við Papey GK 8. Það hét síðar Richard Borchard og fórst 1938 út af Helgoland.

Um Papey GK-8

Línuveiðarinn Papey var smíðaður í Hollandi árið 1913 (1914?). Hann var 107 bruttólesta með 220 HA 3 þrennslu gufuvél. Var hann í sinni fyrstu ferð, nýlega leigður af Guðmundi Magnússyni skipstjóra af Útvegsbankanum. Guðmundur komst lífs af úr slysinu, en var illa haldinn. Áður hafði Papey verið í eigu Vals í Hafnarfirði.

Módel / líkan af línuveiðaranum Papey GK8.

Skipsflakið af Papey

Ekki hef ég upplýsingar um hvar flakið af Papey sé að finna eða hvort það hafi fundist, og þar af leiðandi hvort kafað hafi verið niður á það.

Samkvæmt upplýsingum frá tíma slyssins þá er talað um að flakið sé að finna á 35 metra dýpi, tvær sjómílur VNV af Engey. Almennt dýpi á þessum slóðum er 30 til 50 metrar.

Sjókort VNV af Engey – NV af Gróttu (Navionics)

Ef þú hefur frekari upplýsingar um þetta slys, upplýsingar um flakið eða eitthvað frekar þá geturðu komið því á framfæri með því að skrifa hér á síðunni, eða senda mér tövlupóst á: diveexplorer@dive-explorer.com

__________________________________________________

Heimildir og upplýsingar:

1901 - 1938, Ófundin flök, Shipwrecks

Moette & Daniel (+1910)

Mynd Skildu eftir athugasemd

Það vakti athygli ýmsra fréttin á Mbl.is þann 26 október 2020, þegar skipverjar á togaranum Múlabergi SI-22 drógu upp minjar af gömlu skipi í Fáskrúðsfirði. Múlaberg SI-22 var við rannsóknarveiðar er þessi fundur varð.

Það er einmitt svo að leifar gamalla tíma, skipsflaka, koma upp með veiðarfærum fiskiskipa. Oft er ekki látið vita, eða hlutum er hent aftur í hafið, og hlutirnir flokkaðir sem hvert annað sjávarrusl.

Í þessu tilfelli var þessi fundur skoðaður frekar, og vildi svo til að þrír starfsmenn frá Minjastofnun voru um borð í Múlabergi.

Umræddur fundur var líklegast af gamalli skútu, mögulega siglutré, eða stýri skútunnar.

Timbrið sem kom upp með veiðarfærðum Múlabergs SI-22. Siglugtré, eða stýri skútu. (mbl; 200 Mílur)
Timbrið sem kom upp með veiðarfærðum Múlabergs SI-22. Siglugtré, eða stýri skútu. (mbl; 200 Mílur)

Sjósókn Frakka í Fáskrúðsfirði

Þegar sagan er nánar skoðuð þá kemur ekki á óvart að leifar skipsflak sé að finna á þessum stað, í Fáskrúðsfirði. Leika má líkum að því að um sé að ræða leifar franskar skútu. Frakkar hafa verið að veiðum hér við strendur landsins amk. síðastliðinn 300 ár.

Voru Frakkar á þorskveiðum á m.a. seglskipum allt að fyrri heimstyrjöldinni (WWI). Frakkar völdu Fáskrúðsfjörð sem aðalhöfn, bækistöð, austan lands.

Fáskrúðsfjörður hentaði vel sem aðalhöfn vegna landfræðilegrar legu, staðsetningar, og hversu stutt var á miðin.

Á Fáskrúðsfirði er safn um sjósókn Frakka hér við land.

Sjókort, dýptarkort, af Fáskrúðsfirði. Fyrir framan „Eyri“ er þar sem umræddur fundur varð. (Navionics)

Þar sem fundurinn varð í Fáskrúðsfirði var framundan Eyri. Dýpi á þeim slóðum er um 80 til 90 metra dýpi.

Hefurður meiri upplýsingar? Hafðu samband, sendu mér póst á diveexplorer@dive-explorer. com.

Information? Contact me.

Heimildir:

1901 - 1938, Ófundin flök

Beautiful Star (+1917)

Skildu eftir athugasemd

Fyrri heimstyrjöldin (1914-1918) var í fullum gangi, og kannski að mestu leyti „langt“ frá Íslendingum. En þrátt fyrir stríðsástandið í Evrópu þá lentu Íslendingar í ýmsum hremmingum. Oftar en ekki þá tengdust slíkar hremmingar skipssköðum. Tvö skip hurfu á árinu 1917, Vélbáturinn Trausti og svo kútterinn Beautiful Star. Var veturinn 1917, tímabilið, kallað „Veturnátta-slysin„. Fleiri slys urðu á árinu. En þessi tvö skip hafa aldrei fundist.

Kútterinn (Þilskipið) Beautiful Star var með 6 manns innanborðs, 5 í áhöfn og einn farþega. Það lagði frá Reykjavík í byrjun október 1917 (líklegast fyrstu vikuna í október) á leið til Sauðárkróks með vörur, og þaðan norður á Tjörnes til að taka með sér kolafarm til Akureyrar. (Einnig til heimildir um að koma átti við á Raufarhöfn?)

Talið var að skipið hafi farist úti fyrir Norðurlandi, þar sem veðurfar fyrir norðan hafi verið mjög slæmt, kallað „Norðanveðrið“.

Möguleg siglingaleið Beautiful Star. Upphafsstaður og mögulegir viðkomustaðir.
Ekkert meira er vitað. (Kort; map.is – 31.12.2021)

Áhöfnin

Skipstjóri Beautiful Star var Ólafur Sigurðsson frá Reykjavík. Stýrimaður Lárus Bjarnason, frá Hafnarfirði, Ketill Greipsson háseti frá Hafnarfirði (Ketill var þá formaður Hásetafélags Hafnarfjarðar), Guðmundur Jónsson Hafnarfirði, Kristján Jónsson Reykjavík. Farþegi Geir Hróbjartsson, Oddgeirshólum í Flóa.

Beautiful Star

Eins og fram hefur komið þá var skipið Beautiful Star þilskip „kútter“ keyptur frá Færeyjum sumarið eða haustið 1917. Það var í eigu Þorsteins Jónssonar frá Seyðisfirði, og fleiri manna?

Það var í sinni fyrstu eða annarri sjóferð sinni er það hvarf. Orðrómur var um að skipið hafi ekki verið sjófæru ástandi þegar það lagði upp í þessa afdrifaríku ferð. Talað var um að þetta atvik þyrfti að rannsaka.

Heimildir og upplýsingar:

Það sem vekur sérstaka athygli með þennan skipsskaða er hversu lítið er til af heimildum. Að minnsta kosti heimildir sem komu fram í tímaritum eða blöðum þess tíma. Kannski var það ekki svo skrítið á meðan styrjöldin stóð yfir, eða þá mögulega að það var ekki mikið af upplýsingum til að dreifa á þessum tíma.

Ekki eru komnar fram upplýsingar til um það hvort Beautiful Star hafi náð höfn á Sauðárkróki, eða Tjörnesi. Má vera rétt það sem talið var að skipið hafi horfið einhversstaðar á Norðurlandi?

Ekkert hefur heldur komið fram um að leit hafi farið fram að skipinu á sínum tíma, eða rek úr skipinu.

(IS) Upplýsingar (EN) Informations

(IS) Hefurðu frekari upplýsingar um þennan atburð? Geturðu bætt við upplýsingum á þessa síðu? Hafðu samband, sendu mér tölvupóst: diveexplorer@dive-explorer.com.

(EN) Do you have additional information? Please contact me. Email; diveexplorer@dive-explorer.com

Heimildir og linkar:

1901 - 1938, Neðansjávarrannsókn, Shipwrecks

Pourquoi-Pas? Könnunar-leiðangur (2011)

1 athugasemd

Farin var leiðangur í flakið af Pourquoi-Pas? í september 2011 til að rannsaka þær minjar sem liggja þar á botninum, sem enn eru eftir. Leiðangurinn var farinn að beiðni Fornleifaverndar Ríkisins (nú í dag Minjastofnun), undir handleiðslu Svans Steinarssonar, kafara og umsjónarmanns með flaki Pourquoi-Pas?.

Í fjörunni í Straumfirði. (Mynd; DiveExplorer – 2011)

Veður og aðstæður til köfunnar umræddan dag voru ekki með því besta, en vindur var talsverður og öldugangur. Þó var farinn ein könnunarköfun ásamt gerður var sónar könnun á flakasvæðinu.

Á siglingu fyrir könnun. (Mynd; DiveExplorer – 2011)
Könnunarköfun á flak Pourquoi-Pas?. (Mynd; DiveExplorer – Ragnar Edvardsson – 2011)
Vírbútur úr flaki Pourquoi-Pas? (Mynd; DiveExplorer – 2011)
Dýptarkort af flakasvæði Pourquoi-Pas?. Blátt er dýpst og rautt er grynnst. (Mynd; DiveExplorer – 2011)
Tvígeislamynd (e.Side Scan Sonar) af flakasvæði Pourquoi-Pas?. Sjá má á myndinni gufuketil, vél sem og akkeriskeðjur og akkerisvindur. (Tvígeislamynd; AÞE-RE / 2011)
Sigling til baka eftir könnunarköfun (Video; DiveExplorer 10.09.2011)
1901 - 1938, Shipwrecks

Skipsflakið „H“ (+1908)

Mynd Skildu eftir athugasemd

Franska skonnortan „H“ fórst í óveðri í desember 1908. Var mikið stórviðri og vindur í suðaustan átt.

Voru mörg skip í vari á meðan þessu óviðri stóð yfir.

Ljósmynd af skonnortu. Alls ekki ólíklegt að „H“ hafi litið svipað út. (Google.is)

Sagt var að „H“ hafi verið gamall dallur en hafi verið gerður upp í „dráttarbrautinni“.

Leit að skipsflakinu „H“.

Leit hófst árið 2015, kom þá nokkur áhugaverð frávik í ljós, en ekkert sem gaf neitt sérstakt til kynna að um skipsflak væri að ræða. En vitað var að þau voru nokkur á þessum slóðum.

Nokkrum árum síðar var farið aftur í leit að flakinu. Sá leiðangur fór fram þann 8. desember 2018. Fóru þá Arnar Þór Egilsson, kafari og Ragnar Edvardsson frá rannsóknarsetri Háskólans á Vestfjörðum í stuttan leiðangur. Kom í ljós nokkur „frávik“ og við nánari skoðun á gögnunum kom í ljós mögulegt skipsflak.

Tvígeislamæling (Side Scan Sonar mynd) af fráviki. Lengdarmæling gefur til kynna 30 metra langt frávik og 14 metra breitt. (08.12.2018 DiveExplorer / Ragnar Edvardsson)

For-rannsókn / könnun með neðansjávarmyndavél – 01. febrúar 2019

Þann 01. febrúar 2019 var farið í aðra leit, og þá með neðansjávarmyndavél, en veður á þessum tíma var ekki hentugt í köfun og það var líka nauðsynlegt að skoða fleiri en einn stað.

Á einum á þessum stöðum kom klárlega í ljós skipsflak sem leiða má líkum af að sé af „H“.

Neðansjávarmynd. (01.02.2019 (DiveExplorer / Heimir Haraldsson / Ragnar Edvarsson)
Neðansjávarmynd. (01.02.2019 (DiveExplorer / Heimir Haraldsson / Ragnar Edvarsson)

Nauðsynlegt verður að skoða það frekar og þá með köfun niður á flakið og gera mælingar og meta hvaða hluti/muni þetta flak hefur að geyma.

Könnunarköfun 30.05.2019

Könnunarleiðangur niður á flakið var farið þann 30.05.2019. Leiðangursmenn voru Heimir Haraldsson, kafari og skipstjóri leiðangursins. Fornleifafræðingurinn Doktor Ragnar Edvardson frá Rannsóknarsetri Háskóla Íslands á Vestfjörðum (Bolungarvík) og Arnar Þór Egilsson, kafari og áhugamaður um skipsflök. Myndatökumaður frá Ríkissjónvarpinu var með í för, en verið var að gera myndefni fyrir sjónvarpsþáttinn Landann, um rannsóknir á skipsflökum.

Á línunni niður á skipsflakið. (Arnar & Ragnar – 30.05.2019)
Undirbúningur fyrir köfun. Frábært veður þennan dag (DiveExplorer – 30.05.2019)

Könnunarköfun þann 26. september 2019.

Farið var í könnunarköfun í flakið þann 26. september 2019. Veður aðstæður voru með allra besta móti. Farið var niður á flakið, en því miður var skyggni sáralítið, en frábær köfun – margt að sjá. Tekið var samt upp myndir og video.

Frekari rannsóknir, sem og leiðangrar eiga eftir að fara fram.

Kafarinn SAWÓ (Samúel) að skrásetja hluti á flakinu. (DiveExplorer 26.09.2019)
Hér er mjög líklega gamall olíulampi sem hefur verið um borð í skipinu. Köfun þennan dag var skyggni mjög lítið. (AÞE, HH & SAWÓ_26.09.2019)
Hér er mjög líklega gamall olíulampi sem hefur verið um borð í skipinu. Köfun þennan dag var skyggni mjög lítið. (AÞE, HH og SAWÓ_26.09.2019)